ΟΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Άρθρο του Δημήτρη Κατσούλη

Οι Αυτοδιοικητικές Εκλογές είναι εκλογές πολιτικές. Η Αυτοδιοίκηση ως θεσμός θεμέλιο του Δημοκρατικού Πολιτεύματος δεν είναι πασαρέλα  απολίτικων αιρετών ούτε  εμπορικό κατάστημα  που δεν θέλει να στενοχωρήσει τους πελάτες  και έτσι αποφεύγει τον σαφή και ειλικρινή πολιτικό λόγο. Η Αυτοδιοίκηση, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες  είναι πολιτικοί θεσμοί και οι εκλογές για την ανάδειξη των αιρετών είναι διαδικασία μεταβίβασης πολιτικής εντολής.

Το ότι ορισμένα πολιτικά κόμματα επιχειρούσαν ανέκαθεν, ή άλλα προστέθηκαν τώρα να το επιχειρούν, για να προσδώσουν απολίτικο χρώμα στις εκλογές το κάνουν ασφαλώς γιατί θέλουν να κρύψουν τον πολιτικό  προσανατολισμό των εκλεκτών τους και να παραπλανήσουν τους εντολείς πολίτες.

Το ότι πολλές φορές  ταυτίζεται το πολιτικό διακύβευμα με τους κεντρικούς πολιτικούς στόχους προσδιορίζοντας ως περιεχόμενο της εντολής την επιδίωξή στο κεντρικό πολιτικό σύστημα  είναι ζήτημα συγκυρίας που ορθά ή άστοχα επιχειρείται εκτός και εάν εκλαμβάνεται ως αυτονόητο στο πλαίσιο μίας πολιτικής και οργανωτικής αντίληψης για το κράτος, δηλαδή της βαθιάς συγκεντρωτικής σύλληψης του πολιτικού και διοικητικού συστήματος.  Είναι εξάλλου αυτή η αντίληψη που δεν επιτρέπει,  σε όσους την  φέρουν, να δομήσουν την τοπική η περιφερειακή πολιτική στα πραγματικά συμφέροντα της αντίστοιχης τοπικής η περιφερειακής κοινωνίας  αναγνωρίζοντας και εμπεδώνοντας έννοιες και αξίες όπως η τοπική και περιφερειακή αυτονομία, με το περιεχόμενο που της αποδίδει ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Τοπικής Αυτονομίας.

Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και αυτοί που συγχέουν  την σύγκλιση των τοπικών κυρίως και δευτερεύοντως των περιφερειακών προγραμματικών στόχων  που συνήθως επιτυγχάνεται μέσα στους θεσμούς της Αυτοδιοίκησης  -ως απόρροια της αμεσότητας προς την τοπική κοινωνία και της επιρροής που ασκούν ο φορείς της στον προσανατολισμό των αιρετών-  με την αντίληψη ότι δεν υπάρχουν διαφορές στην μακροπρόθεσμη στρατηγική των πολιτικών σχηματισμών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Οι διαφορές όμως υπάρχουν και διακρίνονται στον γενικό πολιτικό προσανατολισμό, στην πολιτική συμπεριφορά, στην οπτική για την πολιτική ηθική. Υπάρχει προοδευτικός και συντηρητικός προσανατολισμός στην τοπική και περιφερειακή πολιτική. Όχι απαραιτήτως με την σφραγίδα της κομματικής υπαγωγής -πολύ περισσότερο σήμερα που το παλαιό κομματικό σύστημα απαξιώθηκε και καταρρέει και το καινούργιο δεν γεννήθηκε ακόμη- αλλά ως  σύνολο διαφορετικών αντιλήψεων για την διαμόρφωση και άσκηση της τοπικής  και περιφερειακής πολιτικής. Είναι άλλος ο συντηρητικός διαχειριστικός προσανατολισμός και άλλη η προοδευτική διακυβέρνηση. Είναι άλλες οι προτεραιότητες . Είναι άλλη η εμπέδωση των σχέσεων με τους πολίτες ως σχέση πώλησης και αγοράς υπηρεσιών και άλλη ως σχέση εντολέων και εντολοδόχων και  άλλη στο πλαίσιο της άσκησης των δικαιωμάτων της καθημερινής ζωής ως πεδίο πολιτικής ελευθερίας και δημοκρατίας στην μικροκλίμακα του τοπικού.

Σήμερα όμως  κυριαρχεί το δίλλημα:  «Μνημόνιο ή Αντιμνημόνιο», ως κεντρικό διακύβευμα. Δεν αρκεί όμως αυτό το δίλλημα για να κτίσεις αυτοδιοικητικές πολιτικές και να καλέσεις τους πολίτες να τις επιλέξουν. Γιατί την επαύριο η επίλυση των προβλημάτων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο δεν θα λύνεται πάντα με αυτό το δίλλημα- κλειδί. Από την άλλη πλευρά πάντως δεν μπορεί να έχει την ίδια στόχευση μία καθαρά «αυτοδιοικητική» προσέγγιση εάν η χώρα εξακολουθεί να κρατιέται δέσμια στο Μνημόνιο και στις λογικές του. Συνεπώς η κατάσταση της χώρας αφορά άμεσα και δραστικά τις «αυτοδιοικητικές πολιτικές». Άλλη είναι η «αυτοδιοίκηση του Μνημονίου» και άλλη η «αυτοδιοίκηση» στο πλαίσιο ενός εθνικού σχεδίου δημοκρατικής αναγέννησης και κοινωνικής ανόρθωσης της χώρας, έξω και πέρα από τις λογικές και τις σκοπιμότητες των μνημονιακών πολιτικών.

Εμείς, «αυτοδιοικητικά» το διαβάζουμε αλλιώς. Με το Μνημόνιο φθάσαμε εδώ, ρίχνοντας την τοπική αυτοδιοίκηση στο περιθώριο, με τους συνταγματικά κατοχυρωμένους πόρους λεηλατημένους, με την συνταγματικά κατοχυρωμένη διοικητική αυτοτέλεια καταρρακωμένη. Σε όλα αυτά δεν αρκεί απλώς η άρνηση. Αυτή εξάλλου είναι δεδομένη και αναπόφευκτη αλλά αποκτά «αυτοδιοικητική αξία» εάν γεμίσει από τις νέες πολιτικές που είναι αναγκαίες για να  αποκτήσει η τοπική αυτοδιοίκηση τους πόρους και την διοικητική αυτοτέλεια που της αρμόζει με βάσει το Σύνταγμα και το ευρωπαϊκό αυτοδιοικητικό κεκτημένο και να καταστεί πραγματικά ισχυρός θεσμός της πολυεπίπεδης δημοκρατικής διακυβέρνησης . Δεν μπορεί κανείς να απαντά με πειστικότητα ενάντια στο Μνημόνιο χωρίς να συνοδεύει το ΟΧΙ με το ΝΑΙ σε πολιτικές που οδηγούν σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, σε ένα νέο πολιτικό σύστημα θεμελιωμένο στις αρχές της δημοκρατίας και της λαϊκής συμμετοχής, συνεπώς σε μία νέα οικοδόμηση της Ισχυρής  Δημοτικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.

Αυτή, κατά την άποψή μας, είναι μία αυτοδιοικητική πρόταση προοδευτικής διακυβέρνησης. Αναλύεται ασφαλώς σε επιμέρους διαδικασίες, αντιλήψεις και πολιτικές. Υπηρετεί αξίες όπως η Διαφάνεια, η Χρηστή Διοίκηση, η Λογοδοσία, η Πραγματική Συμμετοχή του Πολίτη και της κοινωνίας στη διακυβέρνηση.

Αντίθετα, η πρόταση που δεν απορρίπτει αλλά δικαιολογεί το σημερινό κατάντημα της χώρας και τον στραγγαλισμό της Αυτοδιοίκησης, που θέλει να την κρατά στο κάδρο της Διεφθαρμένης Πολιτικής που στήνουν σε επικοινωνιακό επίπεδο οι φορείς του συγκεντρωτισμού και της  χειραγώγησης της δημοκρατίας και της κοινωνίας, η πρόταση που πρώτα κοιτά το συμφέρον της ασύδοτης πλουτοκρατίας και σε αυτό υπαγάγει μία χειραγωγημένη τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, αυτή η πρόταση δεν είναι προοδευτική όποιο χρώμα και εάν έχει, όποιο φανταχτερό πρόσωπο και εάν την εκφέρει.

Τέλος, η Αυτοδιοίκηση χρειάζεται προτάσεις και πολιτικές που θα την καταστήσουν Ισχυρή και περισσότερο Δημοκρατική, που θα την καταστήσουν προπύργιο της κοινωνικής αλληλεγγύης και της  συμμετοχικότητας, πολιτικές που θα δώσουν δύναμη στην κοινωνία να σηκωθεί όρθια, να σταθεί στα πόδια της να ξαναδημιουργήσει, αφήνοντας πίσω ότι ψεύτικο και φθαρμένο βίωσε στο παρελθόν.

Η προοδευτική διακυβέρνηση στην Αυτοδιοίκηση μπορεί να γίνει και το όχημα για την προοδευτική διακυβέρνηση στην χώρα; Ασφαλώς μπορεί!!! Όχι με την έννοια της κατάκτησης φέουδων στον βωμό του κομματικού και πολιτικού συγκεντρωτισμού. Με την έννοια της εφαρμογής των πολιτικών της προοδευτικής διακυβέρνησης και της προβολής του προτύπου αυτού. Με το παράδειγμα, την καλή πρακτική της τοπικής και περιφερειακής διακυβέρνησης.

 Υπό αυτή την έννοια το διακύβευμα των αυτοδιοικητικών εκλογών έχει βαθύτερες  πολιτικές διαστάσεις.  Οι δυνάμεις της προοδευτικής αναγέννησης, της εργασίας και της δημιουργίας, οι δυνάμεις μίας νέας ριζοσπαστικής δημοκρατικής αλλαγής  πρέπει ίσως να το  υπηρετήσουν πιο αποφασιστικά.