ΨΗΦΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΟΓΚΡΕΣΟΥ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (Congress of Local and Regional Authorities0
48η
ΣΥΝΕΔΡΙΑ/ Έκθεση/ CG(2025)48-14 prov/ 8 Ιανουαρίου 2025
Επιτροπή Διακυβέρνησης, Δέσμευσης των Πολιτών και Περιβάλλοντος (Επιτροπή Διακυβέρνησης)
 |
| Οι Συνεισηγητές της Έκθεσης Teuvo HATVA, Φινλανδία (R, ILDG) Heiða Björg HILMISDOTTIR, Ισλανδία (L, SOC/G/PD) |
Περίληψη
Η ποσότητα και η ποιότητα του νερού είναι καθοριστικής σημασίας για τον
τρόπο με τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο υδάτινος πόρος. Η κλιματική
αλλαγή και η αστικοποίηση θέτουν τη χρήση του νερού υπό αυξημένη πίεση. Η
τρέχουσα χρήση νερού είναι κυρίως γραμμική και μη βιώσιμη. Οι τοπικές και
περιφερειακές αρχές είναι σε θέση να εφαρμόσουν βιώσιμη διαχείριση του νερού
χάρη στις αρμοδιότητες τοπικού σχεδιασμού, την εγγύτητα με όλους τους χρήστες
νερού και το δίκτυο των ενδιαφερομένων που επηρεάζουν κατά κάποιο τρόπο τη
χρήση του νερού στην κοινωνία. Η αειφόρος διακυβέρνηση των υδάτων θα πρέπει να
βασίζεται στη φυσική κίνηση του νερού (της λεκάνης απορροής και της δεξαμενής
υπόγειων υδάτων), δεδομένου ότι το νερό κινείται πέρα από διοικητικά και εθνικά σύνορα. Η διακυβέρνηση
των υδάτων θα πρέπει να είναι προσανατολισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα,
δίνοντας έμφαση στη δίκαιη πρόσβαση στο νερό και δημοκρατική, με τη συμμετοχή όλων των επιπέδων διακυβέρνησης και όλων των σχετικών ενδιαφερομένων.
Η αειφόρος διακυβέρνηση των υδάτων είναι μια διαδικασία που πρέπει να
καθοδηγείται και να στελεχώνεται από ανθρώπους, των οποίων οι τοπικοί και
περιφερειακοί πολιτικοί μπορούν να αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά του έργου για το
μέλλον. Αυτή η εργασία πρέπει να οργανωθεί χωρίς αποκλεισμούς, έτσι ώστε να
διασφαλίζεται ότι λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία τα ανθρώπινα δικαιώματα,
οι κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Το νερό είναι ένας
μοναδικός πόρος χωρίς τον οποίο κανένα ζωντανό πλάσμα στη Γη δεν μπορεί να
επιβιώσει. Η στρατηγική διακυβέρνηση των υδάτων από τοπικούς και περιφερειακούς
εκλεγμένους εκπροσώπους είναι επομένως ζωτικής σημασίας.
ΣΧΕΔΙΟ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ[1]
1. Το Συνέδριο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της
Ευρώπης («το Κογκρέσο») αναφέρεται:
1.Στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ETS No. 122) («ο
Χάρτης»), ιδίως τα άρθρα 3, 4 και 9 του·
2. Στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Περίληψης για τη Διασυνοριακή Συνεργασία
μεταξύ Εδαφικών Κοινοτήτων και Αρχών (ETS No. 106), μαζί με το πρόσθετο
πρωτόκολλό της (ETS No. 159), το πρωτόκολλο αριθ.
3. Στις Προτεραιότητες του Συνεδρίου 2021-2026, συγκεκριμένα
Προτεραιότητα δ: Περιβαλλοντικά ζητήματα και κλιματική δράση σε πόλεις και
περιοχές.
4. Το Ψήφισμα 500 (2024) του
Κογκρέσου «Τοπικές και περιφερειακές αντιδράσεις σε φυσικές καταστροφές και
κλιματικούς κινδύνους: από την ετοιμότητα κινδύνου στην ανθεκτικότητα»·
5. Το Ψήφισμα 489 (2022) του Κογκρέσου «Ένα θεμελιώδες δικαίωμα στο
περιβάλλον: θέμα των τοπικών και περιφερειακών αρχών - Προς μια πράσινη
ανάγνωση του Ευρωπαϊκού Χάρτη για την Τοπική Αυτοδιοίκηση»·
6. Το Ψήφισμα του Κογκρέσου 278
(2009) «Δημόσιες υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη».
7.Το Ψήφισμα του Κογκρέσου 183 (2004) «Η ποιότητα και η ποσότητα του
πόσιμου νερού»·
8. Το Ψήφισμα 163 (2003) του Κογκρέσου «Ο ρόλος των εδαφικών αρχών στη
διαχείριση των λεκανών απορροής ποταμών».
9. Την Σύσταση Rec(2001)14 της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη μέλη
σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Χάρτη για τους Υδατικούς Πόρους·
10. Την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, Οδηγία πλαίσιο της ΕΕ για το νερό,
Οδηγία για το πόσιμο νερό (αναθεωρημένη), Οδηγία για τα υπόγεια ύδατα, Οδηγία
για πλημμύρες, Οδηγία για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων.
11. Το Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών A/RES/70/169
(2016) «Τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση»·
12. Τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) και την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως τον ΣΒΑ 1 «Τερματισμός της φτώχειας σε όλες τις μορφές της παντού», ΣΒΑ 3 «Καλή υγεία και ευημερία»· SDG 6 «Για καθαρό νερό και αποχέτευση για όλους». SDG 11 «Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες». SDG 12 «Διασφάλιση βιώσιμων προτύπων κατανάλωσης και παραγωγής», SDG 13: «Αναλάβετε επείγουσα δράση για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της» και SDG 14 «Για τη ζωή κάτω από το νερό».
2. Το Συνέδριο επισημαίνει ότι:
1.Το γλυκό νερό αποτελεί ζωτικό πόρο για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, τις
οικονομίες και το περιβάλλον. Η αειφόρος χρήση και διατήρηση των πόρων του
γλυκού νερού - συμπεριλαμβανομένων των λιμνών, των ποταμών, των υπόγειων υδάτων
και των υγροτόπων - είναι απαραίτητες για τη βιώσιμη ανάπτυξη και είναι καίριας
σημασίας για την εξάλειψη της φτώχειας και τη διασφάλιση της ανθρώπινης
ανάπτυξης, υγείας και ευημερίας.
2. Η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και αποχέτευση αναγνωρίζεται από τα
Ηνωμένα Έθνη ως ανθρώπινο δικαίωμα· Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να
στερούνται πρόσβασης σε πόσιμο νερό και αποχέτευση, γεγονός που επιδεινώνει την
ανισότητα και εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια.
3 Η κατάσταση του νερού στην Ευρώπη είναι ολοένα και πιο επισφαλής λόγω
των ακραίων καιρικών συνθηκών και των καταστροφών που σχετίζονται με το κλίμα,
καθώς και της αύξησης του πληθυσμού, θέτοντας πόλεις και περιοχές σε κίνδυνο
έλλειψης νερού, πλημμυρών και ρύπανσης·
4. Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας έχει
εκτεταμένες περιβαλλοντικές συνέπειες για τους υδάτινους πόρους και τις
υποδομές, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ανθεκτικά συστήματα ύδατος και ισχυρή
προστασία των υδάτινων υποδομών·
5.Η βιώσιμη διακυβέρνηση των υδάτων που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις
που σχετίζονται με το νερό είναι ζωτικής σημασίας· Απαιτεί μια στρατηγική και
χωρίς αποκλεισμούς προσέγγιση βασισμένη σε λεκάνες απορροής που αποσυνδέει την
οικονομική ανάπτυξη από την κατανάλωση νερού και δίνει έμφαση στην προστασία,
την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των πόρων γλυκού νερού.
6. Η αποτελεσματική διακυβέρνηση των υδάτων απαιτεί στρατηγική,
πολυεπίπεδη και πολυεπιστημονική προσέγγιση, με τοπικές και περιφερειακές
αρχές, εθνικές αρχές και άλλους σχετικούς παράγοντες - συμπεριλαμβανομένης της
κοινωνίας των πολιτών, του ακαδημαϊκού χώρου και του ιδιωτικού τομέα - να
συνεργάζονται για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και τη διατήρηση των
οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας.
7. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι μοναδικά σε θέση να αναπτύξουν πλαίσια διακυβέρνησης των υδάτων που ανταποκρίνονται στις ειδικές ανάγκες των κοινοτήτων τους.
3. Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, το Κογκρέσο καλεί τις τοπικές και περιφερειακές αρχές των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης:
1. Να δοθεί προτεραιότητα στη διακυβέρνηση των υδάτων και την ασφάλεια
των υδάτων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·
2. Να διαμορφώσει και να επιβάλει πολιτικές διακυβέρνησης του νερού που
διασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα, την προσβασιμότητα, την οικονομική προσιτότητα,
την αποδοχή, την ποιότητα και την ασφάλεια του γλυκού νερού για όλους, υπό το
πρίσμα των αρχών και προτύπων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
3. Να ενσωματωθεί η διαχείρισης των υδάτων στον σχεδιασμό και την
ανάπτυξη, αναγνωρίζοντας την αλληλεξάρτηση του νερού με τα οικοσυστήματα και
λαμβάνοντας υπόψη τα υδατικά ισοζύγια, τα όρια λεκάνης απορροής και τα
αποθέματα υπόγειων υδάτων, ενσωματώνοντας παράλληλα τις ζώνες πλημμύρας στον
χωροταξικό σχεδιασμό·
4. Να προωθηθεί η
αποτελεσματικότητα, η αποδοτικότητα και η εμπιστοσύνη στη διακυβέρνηση
των υδάτων μέσω πολυεπιστημονικής και πολυμερούς συνεργασίας με τη συμμετοχή
δημόσιων, ιδιωτικών και φορέων της κοινωνίας των πολιτών για την ενίσχυση της
τοπικής δημοκρατίας και τη διασφάλιση της συνεργασίας μεταξύ αστικών και
αγροτικών περιοχών που συνδέονται με ποτάμια και υδροφόρους ορίζοντες.
ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ[2]
1. Το Συνέδριο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της
Ευρώπης («το Κογκρέσο») αναφέρεται:
1. Στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ETS No. 122) («ο
Χάρτης»), ιδίως τα άρθρα 3, 4 και 9 του·
2. Στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Περίληψης για τη Διασυνοριακή Συνεργασία
μεταξύ Εδαφικών Κοινοτήτων και Αρχών (ETS αριθ. 106), μαζί με το πρόσθετο
πρωτόκολλό της (ETS αριθ. 159). Πρωτόκολλο αρ. 2 (ETS αρ. 169) και πρωτόκολλο
αρ. 3 (CETS αρ. 206).
3. Στις Προτεραιότητες του Συνεδρίου 2021-2026, συγκεκριμένα
Προτεραιότητα δ: Περιβαλλοντικά ζητήματα και κλιματική δράση σε πόλεις και
περιοχές.
4. Το Ψήφισμα 500 (2024) του Κογκρέσου «Τοπικές και περιφερειακές
αντιδράσεις σε φυσικές καταστροφές και κλιματικούς κινδύνους: από την
ετοιμότητα κινδύνου στην ανθεκτικότητα»·
5. ΤοΨήφισμα 489 (2022) του Κογκρέσου «Ένα θεμελιώδες δικαίωμα στο
περιβάλλον: θέμα των τοπικών και περιφερειακών αρχών - Προς μια πράσινη
ανάγνωση του Ευρωπαϊκού Χάρτη για την Τοπική Αυτοδιοίκηση»·
6. Το Ψήφισμα του Κογκρέσου 278 (2009) «Δημόσιες υπηρεσίες ύδρευσης και
αποχέτευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη».
7. Το Ψήφισμα του Κογκρέσου 183 (2004) «Η ποιότητα και η ποσότητα του
πόσιμου νερού»·
8. Το Ψήφισμα 163 (2003) του
Κογκρέσου «Ο ρόλος των εδαφικών αρχών στη διαχείριση των λεκανών απορροής
ποταμών».
9. Η Σύσταση Rec(2001)14 της Επιτροπής Υπουργών προς τα κράτη μέλη
σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Χάρτη για τους Υδατικούς Πόρους·
10. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, Οδηγία πλαίσιο της ΕΕ για το νερό,
Οδηγία για το πόσιμο νερό (αναθεωρημένη), Οδηγία για τα υπόγεια ύδατα, Οδηγία
για πλημμύρες, Οδηγία για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων.
11. Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών A/RES/70/169
(2016) «Τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση»·
12. Τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) και την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως τον ΣΒΑ 1 «Τερματισμός της φτώχειας σε όλες τις μορφές της παντού», ΣΒΑ 3 «Καλή υγεία και ευημερία»· SDG 6 «Για καθαρό νερό και αποχέτευση για όλους». SDG 11 «Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες». SDG 12 «Διασφάλιση βιώσιμων προτύπων κατανάλωσης και παραγωγής», SDG 13: «Αναλάβετε επείγουσα δράση για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της» και SDG 14 «Για τη ζωή κάτω από το νερό».
2. Το Συνέδριο επισημαίνει ότι:
1. Το γλυκό νερό αποτελεί ζωτικό πόρο για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, τις
οικονομίες και το περιβάλλον. Η αειφόρος χρήση και διατήρηση των πόρων του
γλυκού νερού - συμπεριλαμβανομένων των λιμνών, των ποταμών, των υπόγειων υδάτων
και των υγροτόπων - είναι απαραίτητες για την αειφόρο ανάπτυξη και είναι
καίριας σημασίας για την εξάλειψη της φτώχειας και τη διασφάλιση της ανθρώπινης
ανάπτυξης, υγείας και ευημερίας.
2. Η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και αποχέτευση αναγνωρίζεται από τα
Ηνωμένα Έθνη ως ανθρώπινο δικαίωμα· Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να
στερούνται πρόσβασης σε πόσιμο νερό και αποχέτευση, γεγονός που επιδεινώνει την
ανισότητα και εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια.
3. Η κατάσταση των υδάτων της Ευρώπης είναι ολοένα και πιο επισφαλής
λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών και των καταστροφών που σχετίζονται με το
κλίμα, καθώς και της αύξησης του πληθυσμού, θέτοντας πόλεις και περιοχές σε
κίνδυνο έλλειψης νερού, πλημμυρών και ρύπανσης·
4. Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας έχει
εκτεταμένες περιβαλλοντικές συνέπειες για τους υδάτινους πόρους και τις
υποδομές, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ανθεκτικά συστήματα ύδατος και ισχυρή
προστασία των υδάτινων υποδομών·
3. Η βιώσιμη διακυβέρνηση του νερού που αντιμετωπίζει τη σπανιότητα,
την αφθονία και την ποιότητα είναι ζωτικής σημασίας. Απαιτεί μια στρατηγική και
χωρίς αποκλεισμούς προσέγγιση βασισμένη σε λεκάνες απορροής που αποσυνδέει την
οικονομική ανάπτυξη από την κατανάλωση νερού και δίνει έμφαση στην προστασία,
την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των πόρων γλυκού νερού.
4. Η αποτελεσματική διακυβέρνηση των υδάτων απαιτεί στρατηγική,
πολυεπίπεδη και πολυεπιστημονική προσέγγιση με τοπικές και περιφερειακές αρχές,
εθνικές αρχές και ενδιαφερόμενους φορείς - συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας
των πολιτών, της ακαδημαϊκής κοινότητας και του ιδιωτικού τομέα - που
συνεργάζονται για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και τη διατήρηση των
οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας.
σολ. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι μοναδικά σε θέση να
αναπτύξουν πλαίσια διακυβέρνησης των υδάτων που ανταποκρίνονται στις ειδικές
ανάγκες των κοινοτήτων τους.
3. Υπό το φως των ανωτέρω, το Κογκρέσο καλεί την Επιτροπή Υπουργών
να καλέσει τις αντίστοιχες εθνικές αρχές των κρατών μελών του Συμβουλίου της
Ευρώπης:
1. Να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν αποτελεσματικές και βιώσιμες
πολιτικές διακυβέρνησης των υδάτων, με μόνιμο συντονισμό, σχεδιασμό και
συνεργασία μεταξύ των κεντρικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών σε όλους τους
τομείς (όπως η γεωργία, η βιομηχανία και η ενέργεια) και με σεβασμό των αρχών
και των προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την κοινωνική
ένταξη.
2. Να δοθεί προτεραιότητα στην ασφάλεια των υδάτων στις πολιτικές
ατζέντες για τη στήριξη της δημόσιας υγείας, της οικονομικής σταθερότητας και
της αειφόρου ανάπτυξης, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις περιφερειακές και
διασυνοριακές ανάγκες διαχείρισης των πόρων·
2. Να προωθήσουν πολιτικές
διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού και υδροφορέων και ενίσχυση της
συνεργασίας μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών, δεσμεύοντας ένα ευρύ φάσμα
ενδιαφερομένων - συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων, της κοινωνίας των
πολιτών και της νεολαίας - για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται
με το νερό.
4. Να δημιουργήσουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον μέσω της νομοθεσίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου