Σχόλιο για τα άρθρα 12-18 του Σχεδίου Νόμου του
Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης
Του Δημήτρη Κατσούλη
Η Κυβέρνηση έθεσε στη διαβούλευση το πρώτο σχέδιο
νόμου για την τοπική αυτοδιοίκηση με τίτλο «ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ
ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΟΤΑ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ και ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ ΟΤΑ – Κανόνες
Δημοσιονομικής Διαχείρισης και ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ». Δύο βασικές ενότητες έχουν εν μέρει
εμβληματικό αλλά και έντονα πολιτικό περιεχόμενο. Πρόκειται για την ρύθμιση των
θεμάτων και των δομών εποπτείας επί των Δήμων, των Περιφερειών και των νομικών
τους προσώπων καθώς και για την άσκηση δημοσιονομικού και οικονομικού ελέγχου
στους Ο.Τ.Α. Μία από τις σημαντικές
τομές του ν.3852/2010, του Καλλικράτη, ο Ελεγκτής Νομιμότητας και η υπηρεσία
της οποίας προϊσταται επανακαθορίζεται και υπάγεται απευθείας στο Υπουργείο
Εσωτερικών χωρίς να μεταβάλλεται
δραστικά η αρχιτεκτονική του. Το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας
αντικαθίσταται από την Επιτροπή Οικονομικής Ανασυγκρότησης ΟΤΑ και μεταβάλλεται
το περιεχόμενο της οικονομικής επιτήρησης στα όρια που επιτάσσει το Σύνταγμα,
δηλαδή με σεβασμό στην οικονομική αυτοτέλεια
Με την ρύθμιση των άρθρων 12-18 του Σχεδίου Νόμου
περί της Επιτροπής Οικονομικής Ανασυγκρότησης ΟΤΑ, «ξηλώνεται» ένα μέρος
«μνημονιακών διατάξεων» που αναφέρονται στην επιτήρηση και τον οικονομικό
έλεγχο επί των ΟΤΑ και αποκαθίσταται εν
μέρει το θεσμικό πλαίσιο της οικονομικής εξυγίανσης των ΟΤΑ που είχε
καταστρώσει ο νομοθέτης του ν.3852/2010. Έτσι αποδεικνύεται ότι ο «Καλλικράτης»
δεν είναι μνημονιακός νόμος!!!
Η Επιτροπή Οικονομικής Ανασυγκρότησης αποτελείται
από 13 μέλη, εκ των οποίων ένας, ο Πρόεδρος είναι Σύμβουλος του Ελεγκτικού
Συνεδρίου, οι έξι είναι υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου Εσωτερικών (1
Γενικός Διευθυντής, 2 Διευθυντές και 3 Τμηματάρχες) και τρεις υπηρεσιακοί
παράγοντες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Υπουργείο Οικονομικών (1
Γενικός Διευθυντής, 1 Διευθυντής και 1 Τμηματάρχης) τρεις εκπρόσωποι της ΚΕΔΕ ή
της ΕΝΠΕ αντίστοιχα. Η τελευταία σύνθεση του Παρατηρητηρίου Οικονομικής
Αυτοτέλειας (άρθρο 74 του ν.4316/2014) ήταν επταμελής και περιελάβανε τον Σύμβουλο
του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως Πρόεδρο, δύο στελέχη του Υπουργείου Εσωτερικών (1
Γενικό Διευθυντή και 1 Διευθυντή) έναν εμπειρογνώμονα και τρεις από το
Υπουργείου Οικονομικών (1 Γενικός Διευθυντής, 1 Διευθυντής και ένα εκπρόσωπος
του Υπουργού Οικονομικών) καθώς και έναν εκπρόσωπο της ΚΕΔΕ ή ΕΝΠΕ αντίστοιχα. Σε
αυτό μετείχαν ως μέλη χωρίς δικαίωμα ψήφου δύο τμηματάρχες του Υπουργείου
Εσωτερικών και ένας του Γενικού Λογιστηρίου. Με το Σχέδιο Νόμου αυτοί γίνονται
πλέον μέλη με δικαίωμα ψήφου.
Η σύνθεση της Επιτροπής σύμφωνα με το Σχέδιο Νόμου
είναι σαφώς επικεντρωμένη στο Υπουργείο Εσωτερικών και έτσι αποκαθίσταται η
ουσιαστική αρμοδιότητα άσκησης και της οικονομικής εποπτείας από το Υπουργείο
Εσωτερικών και όχι από το Υπουργείο Οικονομικών και το Γενικό Λογιστήριο, όπως
κατέστρωνε το θεσμικό πλαίσιο του Παρατηρητηρίου.
Η διαδικασία ελέγχου, επιτήρησης και κυρίως
συμβουλευτικής υποστήριξης των Δήμων και των Περιφερειών καθώς και των νομικών
τους προσώπων συνάδει πλέον, έτσι όπως
ρυθμίζεται με το Σχέδιο Νόμου, με την τήρηση και τον σεβασμό της οικονομικής
αυτοτέλειας των ΟΤΑ και συνεπώς κινείται με ασφάλεια εντός των συνταγματικών
ορίων. Αυτή είναι μία κρίσιμη θεσμική και πολιτική τομή σε σχέση με την
νομοθεσία περιστολής της οικονομικής αυτοτέλειας που είχαν καταστρώσει οι νόμοι
4111/2012, 4270/2013 και 4316/2014.