Μοντέλα και βασικές μεταβλητές της μητροπολιτικής διακυβέρνησης



Mariona Tomàs Farnés , 
το κείμενο δημοσιεύθηκε στο Barcelona Metropolis. 
Την μετάφραση επιμελήθηκε η Μαρία Βασιλάκη.
 Αναδημοσίευση από https://www.citybranding.gr/
Η διακυβέρνηση των μητροπολιτικών περιοχών αποτελεί επαναλαμβανόμενο ζήτημα της πολιτικής ατζέντας. Δεν υπάρχει ενιαία φόρμουλα δεδομένου ότι κάθε πόλη έχει τις ιδιαιτερότητές της λόγω ιστορικών και πολιτικών λόγων. Η συζήτηση σχετικά με το μοντέλο που πρέπει να εφαρμοστεί είναι συχνά αμφισβητούμενη, εξ αιτίας ιδεολογιών, συμφερόντων και διαφορετικών τρόπων αντίληψης του μητροπολιτικού χώρου. Η μητροπολιτική διακυβέρνηση απαιτεί ένα κοινό όραμα μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων φορέων.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σήμερα σε αστικές περιοχές, ποσοστό που αναμένεται να φτάσει το 68% μέχρι το 2050. Στην Ευρώπη, ο αστικός πληθυσμός αντιπροσωπεύει το 75% του συνολικού πληθυσμού.
Ως εκ τούτου, θέματα τόσο σημαντικά όσο η κοινωνική συνοχή ή η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής έχουν γίνει προκλήσεις σε αστικό και μητροπολιτικό επίπεδο. Η έγκριση της ατζέντας 2030 και των Στόχων για την Αειφόρο Ανάπτυξη (2015), καθώς και η Παγκόσμια Αστική Ατζέντα και εκείνη που αφορά την ΕΕ (2016) υπογραμμίζουν τη σημασία των αστικών θεμάτων. Η διακυβέρνηση των μητροπολιτικών περιοχών και περιφερειών αποτελεί επαναλαμβανόμενο ζήτημα της πολιτικής ατζέντας. Πολυάριθμες εργασίες και ακαδημαϊκές μελέτες, όπως εκείνη των Heinelt και Kübler (2005) και η έκθεση των Ηνωμένων Πόλεων και Τοπικών Κυβερνήσεων (UCLG, 2016),υποστηρίζουν ότι υπάρχουν διαφορετικά μοντέλα διακυβέρνησης και δεν υπάρχει κοινή φόρμα για όλες ( κανένα one-size-fits-all).
Πράγματι, κάθε πόλη έχει τις ιδιαιτερότητες και τη μορφή της διακυβέρνησής της για ιστορικούς και πολιτικούς λόγους. Παρόλα αυτά μπορούμε να διακρίνουμε  τέσσερα βασικά μοντέλα μητροπολιτικής διακυβέρνησης, ανάλογα με τον βαθμό θεσμοθέτησής τους (ΟΟΣΑ, 2015 και Tomas, 2017), δηλαδή, ανάλογα με το είδος των θεσμικών ρυθμίσεων που έγιναν:

Αλλαγές στο σύστημα διακυβέρνησης των Δήμων


Του Λάμπρου Μίχου
εκλεγέντος Δημάρχου Αγίας Βαρβάρας Αττικής


Κατά γενική ομολογία η ανυπαρξία σταθερής και συνδεδεμένης με τον Δήμαρχο πλειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο θα δυσχεράνει την λειτουργία του συστήματος διακυβέρνησης και συνεπώς την έγκαιρη λήψη αποφάσεων με δυσμενείς συνέπειες στην αποτελεσματικότητα των Δήμων και στην προστασία του Δημοσίου Συμφέροντος.

Ανεξάρτητα από την αλλαγή του εκλογικού συστήματος είναι πάντως αναγκαίες άμεσα οι μεταρρυθμίσεις στο σύστημα διακυβέρνησης με σκοπό την ενίσχυση της εκτελεστικής λειτουργίας για την διοίκηση των τρεχουσών τοπικών υποθέσεων και τον εξορθολογισμό των αρμοδιοτήτων του Δημοτικού Συμβουλίου το οποίο ο νομοθέτης σήμερα το εκλαμβάνει ως «Διοικητικό Συμβούλιο» και όχι ως βουλευόμενο αντιπροσωπευτικό σώμα το οποίο ασκεί έλεγχο στην εκτελεστική λειτουργία του Δήμου, ασκεί ρυθμιστικές κανονιστικές αρμοδιότητες και έχει το τεκμήριο αρμοδιότητας μόνο για θέματα προγραμματισμού.

Ειδικότερα προτείνεται το Δημοτικό Συμβούλιο να ασκεί τις ακόλουθες λειτουργίες: