Πρόταση Στρατηγικής για την Ενέργεια στις Ορεινές Περιοχές. Έγγραφο Θέσης του δικτύου Euromontana * (2010)

Τελικές συστάσεις

 Υπογράφηκε από τον Πρόεδρο της EUROMONTANA στο Chiuro (Sondrio, Ιταλία) στις 20 Νοεμβρίου 2009.

 

 Οι ορεινές περιοχές είναι παραγωγοί ενέργειας από ένα μείγμα πόρων και επιθυμούν να διαπραγματευτούν τη χρήση αυτών των φυσικών πόρων με μεγαλύτερη ισότητα. Συγκεκριμένα, πρέπει να θεσπιστεί μια σταθερή πολιτική που να θεωρεί όλους τους ορεινούς ενεργειακούς πόρους ζωτικής σημασίας για το μέλλον του ενεργειακού μας πλέγματος, ανανεώνοντας και εκσυγχρονίζοντας τις υπάρχουσες υποδομές παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας και καθιστώντας τες πιο αποδοτικές, παρέχοντας δίκαιη αποζημίωση στις περιοχές που καταλαμβάνονται από ενεργειακές εγκαταστάσεις, διασφαλίζοντας μια νέα «διακυβέρνηση» μεταξύ των κεντρικών κυβερνήσεων και των τοπικών και εδαφικών οντοτήτων (για παράδειγμα, οι «πολιτικές ορεινών όγκων» που αναπτύχθηκαν στη Γαλλία). Τα βουνά έχουν ειδικό καθεστώς ως παρατηρητήριο και εργαστήριο κλιματικής αλλαγής και έχουν λύσεις να προσφέρουν στην Ευρώπη. Οι ορεινές μας περιοχές βιώνουν ήδη τις αλλαγές στο κλίμα που αλλάζουν τον τρόπο ζωής και την οικονομία των ορεινών κοινοτήτων. Όσο λυπηρό κι αν είναι αυτό, η Euromontana ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση να επωφεληθεί από αυτό και να επενδύσει στις ορεινές κοινότητες τώρα. Όχι μόνο για τη δική τους επιβίωση, αλλά και ως ένα μέρος που επιτρέπει στην υπόλοιπη Ευρώπη και τον κόσμο να αναπτύξουν εφαρμόσιμες προσαρμογές στα προβλήματα της ζωής με την κλιματική αλλαγή. Οι ορεινές περιοχές αποτελούν επομένως ένα σημαντικό μέρος στις συζητήσεις της Ευρώπης για την ενεργειακή πολιτική και προτείνουν εννέα βασικές έννοιες για την ανάπτυξη και την ενθάρρυνση μιας συγκεκριμένης ενεργειακής πολιτικής σε επίπεδο ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων τα επόμενα χρόνια: 

1.     Εξοικονόμηση ενέργειας «Μείωση της κατανάλωσης με παράλληλη αύξηση της ποιότητας ζωής»

Η εξοικονόμηση ενέργειας είναι αναμφισβήτητα η καθαρότερη και πιο διαθέσιμη πηγή ενέργειας. Βοηθά στη μείωση της παραγωγής CO2, και επομένως της ρύπανσης, και μειώνει την εξάρτηση των ευρωπαϊκών περιφερειών από χώρες που παράγουν ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), οι οποίες σχεδόν όλες βρίσκονται εκτός των συνόρων της Ευρώπης. Οι ορεινές περιοχές μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη των στόχων 20-20-20 της ΕΕ - δεδομένου ότι η κατανάλωση ενέργειας από τα κτίρια αντιπροσωπεύει σχεδόν το 40% της συνολικής κατανάλωσης - ιδίως μέσω νέων κατασκευών και οικιστικών ιδεών για ορεινές περιοχές (χρήση παραδοσιακών υλικών, καθώς και «έξυπνων κτιρίων» και αυτοματισμού κατοικιών), εξετάζοντας με νέο τρόπο το τοπίο των μακροχρόνιας κατοικίας σε κατοικημένα κέντρα - τα οποία συχνά είναι εκ φύσεως ενεργειακά αποδοτικά (τα ιστορικά κατοικημένα κέντρα των ορεινών περιοχών μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως μοντέλο για την κατασκευή νέων κτιρίων). Οι ορεινές περιοχές μπορούν επίσης να συμβάλουν ενθαρρύνοντας τις τοπικές επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρές και μεσαίες, να επανεξετάσουν τις διαδικασίες παραγωγής τους, προκειμένου να βελτιώσουν την ενεργειακή τους απόδοση.

2.     Περιφερειακές έρευνες και ενεργειακά κτηματολόγια

Οι ορεινές περιοχές θέλουν να αποτελέσουν παράδειγμα για την υπόλοιπη Ευρώπη: έρευνες περιοχής, ανάλυση των ενεργειακών αναγκών και των διαθέσιμων πόρων, και βελτιστοποίηση της κατανάλωσης. Οι έρευνες περιοχής πρέπει να οδηγούν σε αξιολόγηση των ενεργειακών αναγκών του πληθυσμού, καθώς και σε αξιολόγηση του δυναμικού της περιοχής για την προμήθεια πόρων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή ενέργειας. Για κάθε τμήμα μιας περιοχής, είναι σημαντικό να αξιολογούνται τα πρότυπα κατανάλωσης και το δυναμικό της να παρέχει ενέργεια. Στο «ενεργειακό κτηματολόγιο» περιοχής που προκύπτει, όλες οι δραστηριότητες επεξεργασίας αξιολογούνται σύμφωνα με το «ενεργειακό αποτύπωμά» τους, με αναφορά στους πόρους που είναι διαθέσιμοι στην περιοχή ή σε κοντινή απόσταση. Οι δραστηριότητες μπορούν να λάβουν μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό ενθάρρυνσης από τις αρχές και, επιπλέον, θα μπορούσε να αναπτυχθεί μια πολιτική κινήτρων που βασίζεται στην έκδοση οικοδομικών αδειών. Αυτή η ιδέα δοκιμάζεται ήδη σε ορισμένα μέρη των ορεινών περιοχών της Ευρώπης και θα μπορούσε να επεκταθεί σε όλα αυτά.

 

3.     Οι φυσικοί πόροι πρέπει να αποζημιώνονται σωστά.

 Οι ορεινές περιοχές δεν αποζημιώνονται πάντα σωστά και ισότιμα ​​για τη χρήση αυτού του πόρου. Η Euromontana απαιτεί από τις τοπικές ή περιφερειακές αρχές να λαμβάνουν αποζημίωση για τη χρήση όλων των φυσικών πόρων που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ενέργειας. Ο καθορισμός των τιμών πρέπει να αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο μιας πολιτικής διαδικασίας. Αυτή η απαίτηση είναι σύμφωνη με ορισμένες εθνικές νομοθεσίες και με το άρθρο 7 του Ενεργειακού Πρωτοκόλλου της Σύμβασης των Άλπεων.

 

4.     Οι συνδυασμένοι φυσικοί πόροι παράγουν ενέργεια και έσοδα

«Ενεργειακή αυτάρκεια, Διαφοροποίηση των πηγών εσόδων και Εξαγωγή Ενέργειας»

 Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην παραγωγή ενέργειας από τους ορεινούς φυσικούς πόρους είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον των ορεινών περιοχών. Κάθε ορεινή περιοχή της Ευρώπης έχει στη διάθεσή της ένα ποικίλο μείγμα πόρων σε διαφορετικούς όγκους και, ως εκ τούτου, μια ποικίλη ικανότητα αξιοποίησης αυτών των πόρων. Επομένως, είναι ζωτικής σημασίας μια πλήρως ολοκληρωμένη προσέγγιση στις ενεργειακές πηγές να βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε μελλοντικής στρατηγικής για την ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στα βουνά. Αυτή η προσέγγιση θα πρέπει επίσης να υποστηρίζει πλήρως τις αρχές της ενεργειακής αυτάρκειας, τη διαφοροποίηση των πηγών εσόδων για τις ορεινές κοινότητες και τις ευκαιρίες για τα βουνά να γίνουν ποιοτικοί εξαγωγείς καθαρής ενέργειας. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, όλοι οι ανανεώσιμοι ενεργειακοί πόροι θα πρέπει να υποστηρίζονται εξίσου και κάθε αρμόδια αρχή θα πρέπει να ενθαρρύνεται να εντοπίζει τους πόρους και την ισορροπία τους που ανταποκρίνονται καλύτερα στις μελλοντικές της ανάγκες. Ταυτόχρονα, και αξιοποιώντας την τεράστια εμπειρία που έχουν οι ορεινές περιοχές της Ευρώπης στη χρήση καθαρών ενεργειακών πηγών, θα πρέπει να ενθαρρύνεται η έρευνα όχι μόνο στις τεχνολογίες που απαιτούνται για την παραγωγή ενέργειας, αλλά και στα μοντέλα διαχείρισης ενεργειακών πόρων, μεταφοράς ενέργειας και αποθήκευσης ενέργειας. Για να μπορέσουν τα βουνά να γίνουν ποιοτικοί προμηθευτές ενέργειας σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, τα συστήματα συνδεσιμότητας και μεταφοράς 24 πρέπει να επανεξεταστούν και να αξιολογηθούν, καθώς και να ερευνηθούν, να μελετηθούν και να δοκιμαστούν νέα συστήματα, όπου είναι απαραίτητο. Η παροχή ενέργειας έχει τη δυνατότητα να γίνει ένας σημαντικός οικονομικός παράγοντας για πολλές ορεινές κοινότητες στο μέλλον και προς το παρόν αναγνωρίζεται ότι τα τρέχοντα συστήματα μεταφοράς ενέργειας ενδέχεται να αποτελέσουν σημαντικό εμπόδιο στην υλοποίηση αυτού του μελλοντικού στόχου. Επομένως, είναι ζωτικής σημασίας οι ορεινές περιοχές να υποστηρίζονται στη συνεργασία τους με μη ορεινές περιοχές για την ανάπτυξη μελλοντικών συστημάτων μεταφοράς που επιτρέπουν την πιο αποτελεσματική χρήση των ορεινών πόρων προς όφελος των χρηστών σε όλη την Ευρώπη. Η συνειδητοποίηση ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν κορυφές και χαμηλά στα πιθανά επίπεδα παραγωγής τους, ενώ αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους για μικτά και ολοκληρωμένα συστήματα παραγωγής, εγείρει επίσης το ζήτημα του δυναμικού αποθήκευσης, ώστε οι ορεινές κοινότητες να μπορούν να αποθηκεύουν πλεονάζουσα ενέργεια για χρήση ή εξαγωγή σε μεταγενέστερη ημερομηνία. Οι τρέχουσες τεχνολογίες είναι περιορισμένες, αλλά η έρευνα για συστήματα αποθήκευσης και κυψέλες καυσίμου λαμβάνει χώρα σε όλη την Ευρώπη. Απαιτείται υποστήριξη για την ενθάρρυνση περισσότερης έρευνας για τεχνολογικές λύσεις και για την έναρξη πιλοτικών έργων σε ορεινές περιοχές όπου υπάρχουν ορισμένες από τις μεγαλύτερες ενεργειακές προκλήσεις. Αυτή η προσέγγιση πρέπει επίσης να λάβει υπόψη το πλήρες φάσμα των ενεργειακών χρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών, όπου οι κυψέλες καυσίμου που φορτίζονται από ανανεώσιμες πηγές αποτελούν βασικό τομέα της τρέχουσας έρευνας και μελέτης. Το νερό είναι ένας από τους σημαντικότερους φυσικούς πόρους που διαθέτουν οι ορεινές περιοχές. Η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας επεκτάθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα και μέχρι τη δεκαετία του 1950 ήταν η σημαντικότερη πηγή ενέργειας στην Ευρώπη. Η παραγωγή ενέργειας από βιομάζα, ιδίως από ξύλο και τα υποπροϊόντα του, μπορεί να βοηθήσει στην εξάλειψη των αποβλήτων από τους τομείς της γεωργίας και της ξυλείας, ενώ παράλληλα παράγει ηλεκτρική ενέργεια ή/και θερμότητα, μειώνοντας έτσι την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα όπως το πετρέλαιο. Η φύτευση δέντρων για ξυλεία παίζει ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο στη μείωση της ρύπανσης και του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Η χρήση του ανέμου ως πηγή ενέργειας έχει επίσης μακρά ιστορία στην Ευρώπη. Πολλές περιοχές διαθέτουν πλέον μια σημαντική βιομηχανία αιολικής ενέργειας και τα βουνά της Ευρώπης διαθέτουν μερικά από τα πιο σημαντικά παραδείγματα σύγχρονης παραγωγής αιολικής ενέργειας. Η ηλιακή ενέργεια έχει γίνει πιο συνηθισμένη σε μικρής κλίμακας και οικιακές λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Οι ορεινές περιοχές διαθέτουν και πάλι έναν από τους καλύτερους ηλιακούς πόρους της Ευρώπης. Οι γεωθερμικές πηγές ενέργειας γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς στα οικιακά και μικρής κλίμακας ενεργειακά συστήματα και καταβάλλονται περισσότερες προσπάθειες για τη μεγιστοποίηση αυτού του ενεργειακού πόρου σε απομακρυσμένες ορεινές κοινότητες. Η συνδυασμένη χρήση ενεργειακών πόρων σε μικρής κλίμακας συστήματα (υδροηλεκτρικά, μικρές ανεμογεννήτριες, τοπικά φωτοβολταϊκά και ηλιακά συστήματα θέρμανσης, μικροί σταθμοί παραγωγής ενέργειας από βιομάζα, αντλίες θερμότητας που χρησιμοποιούν γεωθερμική ενέργεια χαμηλής ενθαλπίας) μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη ανανεώσιμων φυσικών ενεργειακών πόρων, που διατίθενται στις ορεινές περιοχές, και να οδηγήσει σε απότομη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων. Η υποστήριξη και η ενθάρρυνση συστημάτων ενέργειας μικρής κλίμακας μεικτών πόρων ως πιλοτικών έργων για εφαρμογή μεγαλύτερης κλίμακας μπορεί να βοηθήσει στην επιτάχυνση της κατανόησής μας για τα ολοκληρωμένα συστήματα, ενώ παράλληλα θα έχει άμεσες ευεργετικές επιπτώσεις τόσο στις εκπομπές CO2 όσο και στα οικονομικά των απομακρυσμένων και περιφερειακών κοινοτήτων. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι τα συστήματα μικτής παραγωγής δεν προορίζονται μόνο για παραγωγή μικρής κλίμακας. Τα πιλοτικά έργα μικρής κλίμακας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επέκταση των γνώσεων και της κατανόησής μας σχετικά με τη λειτουργία πολλαπλών ενεργειακών πόρων, ώστε να δημιουργούνται συνεπείς ροές ενέργειας σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της εξαγωγής ενέργειας.

Euromontana υποστηρίζει ότι η κερδοφορία της ενέργειας και τα επιπλέον έσοδα για τις αγροτικές κοινότητες τους επιτρέπουν να οικοδομήσουν μια πιο αποτελεσματική συνεργασία με επενδυτές για περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμη ανάπτυξη στο μέλλον. Αυτό θα διευκολύνει την επίτευξη του στόχου της ενεργειακής αυτάρκειας για τα κέντρα αγροτικού πληθυσμού και τον στόχο της οικονομικής υποστήριξης, μέσω της ανοιχτής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, των αγροτικών επιχειρήσεων και της ενεργειακής ασφάλειας των ορεινών κοινοτήτων και της υπόλοιπης Ευρώπης.

 

 

5.     Πιστοποίηση ποιότητας για την ενοποίηση των διαδικασιών.

Η Euromontana προτείνει ένα συστημικό πλαίσιο για την ενεργειακή πολιτική των ορεινών περιοχών, που σημαίνει εξέταση κάθε στοιχείου σε σχέση με τα άλλα και αξιολόγηση των επιπτώσεων μιας δράσης σε ένα στοιχείο, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει στο σύστημα στο σύνολό του. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να βελτιστοποιηθεί η κατανάλωση και η χρήση ενεργειακών πόρων (συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας). Αυτό που αναφέρουμε εδώ είναι περιβαλλοντικά ζητήματα και πολιτικές που αφορούν τις μεταφορές, τα αστικά κέντρα και τις γύρω περιοχές στις ορεινές περιοχές, τη διαχείριση των αποβλήτων, την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τα οικοσυστήματα. Η περιβαλλοντική πιστοποίηση πρέπει να περιλαμβάνει την πιστοποίηση της χρήσης ενέργειας, βάσει δοκιμών που βρίσκονται σε εξέλιξη σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, και πιο συγκεκριμένα εκείνων που διεξάγονται σε ορεινές περιοχές, ώστε να προχωρήσουμε προς ένα πλαίσιο «ολικής» ποιότητας κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή της περιβαλλοντικής και ενεργειακής πολιτικής, και να σημειώσουμε πρόοδο προς συνεχείς βελτιώσεις στην τεχνολογία και τις διαδικασίες παραγωγής.

 

6.     Εκπαίδευση

Όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε λεπτομερή γνώση των διαδικασιών που εμπλέκονται στα ενεργειακά κτηματολόγια της περιοχής, στις στρατηγικές εξοικονόμησης και στην ορθή χρήση και διαχείριση των διαθέσιμων πόρων. Τα εργαλεία κατάρτισης πρέπει να καταστούν καλύτερα προσαρμοσμένα στη δημιουργία ενός κοινού προτύπου σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στην εκπαίδευση, πάνω απ' όλα, των τεχνικών, των επιχειρηματιών και των τοπικών φορέων του τομέα. Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα εύλογο πιστωτικό όριο για όλες τις πρωτοβουλίες που στοχεύουν στον καθορισμό και την ενοποίηση αυτών των προτύπων σε επίπεδο ορεινών περιοχών της Ευρώπης.

 

7.     Ανταλλαγή πληροφοριών

Η επίτευξη των στόχων 20-20-20 που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εφικτή για τις ορεινές περιοχές της Ευρώπης. Οι κάτοικοι αυτών των περιοχών έχουν ήδη στη διάθεσή τους μια σειρά από περιουσιακά στοιχεία, χάρη στα δομικά υλικά και τους πόρους που διαθέτουν. Για να αξιοποιήσουν σωστά αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, πρέπει να ενημερώνονται για τις αλλαγές στους κανονισμούς, τα φορολογικά ζητήματα και τις διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης, καθώς και να ενημερώνονται για τις τεχνολογίες που προσφέρουν μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση (μέθοδοι κατασκευής και προηγμένες τεχνικές για την παρακολούθηση της κατανάλωσης). Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να ενθαρρύνουν με κάθε δυνατό τρόπο τη δημιουργία δικτύων και κέντρων πληροφοριών στις ορεινές περιοχές, όπου οι αρχές εργάζονται επίσης για τη μείωση ή τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος.

 

8.      Γραφεία ενέργειας σε δημοτικό επίπεδο

Η διάδοση συγκεκριμένων πολιτικών δράσεων στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας και εκείνων που ενθαρρύνουν τη χρήση σε τοπικό επίπεδο φυσικά διαθέσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών με επαγγελματίες και πολίτες μέσω κέντρων πληροφόρησης και τεχνικής βοήθειας. Αυτού του είδους τα κέντρα υπάρχουν ήδη σε ορισμένους δήμους. Η Euromontana προτείνει την επέκταση αυτής της αρχής, με τοπικά κέντρα σε δημαρχεία που παρέχουν μια πρώτη απάντηση στις ανάγκες των πολιτών. Οι ορεινοί δήμοι - και πιθανώς και όλοι οι άλλοι - πρέπει επίσης να είναι σε θέση, μέσω κατάλληλων πιστωτικών γραμμών της ΕΕ, να δημιουργήσουν τα δικά τους «γραφεία ενέργειας» όπου οι πολίτες μπορούν να απευθύνονται ανά πάσα στιγμή για να μάθουν περισσότερα για την εξοικονόμηση ενέργειας και την ορθή χρήση των ενεργειακών πόρων, να αναπτύξουν έργα και να εφαρμόσουν αυτή τη γνώση με βάση τις δικές τους ατομικές και μοναδικές συνθήκες, την τοποθεσία του σπιτιού ή του τόπου εργασίας τους και τους στόχους εξοικονόμησης που θα μπορούσαν εύλογα να επιτευχθούν.

 

9.     Οι πιστωτικές γραμμές της ΕΕ

 Euromontana προτείνουν συγκεκριμένα, ξεκινώντας από το 2011, η διαδικασία προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης να περιλαμβάνει συγκεκριμένες στρατηγικές στους τομείς της εξοικονόμησης ενέργειας, της δημιουργίας Ενεργειακών Κτηματολογίων, της ανάπτυξης τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, μιας συστημικής προσέγγισης (και «ευρύτερης» Περιβαλλοντικής Πιστοποίησης), βελτιώσεων τόσο στην κλίμακα όσο και στα οικονομικά του δικτύου μεταφοράς, της ανάπτυξης τεχνολογιών και μοντέλων αποθήκευσης για τη συμπλήρωση ενός μικτού συστήματος παραγωγής, με σκοπό τη διεξαγωγή πιλοτικών μελετών και πειραμάτων στον τομέα των μικτών και ισορροπημένων μοντέλων ενεργειακών πόρων, των διαδικασιών ελέγχου ποιότητας και της προμήθειας και κοινής χρήσης ενεργειακών πόρων που θα ακολουθήσουν, και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών που ήδη υπάρχουν σε άλλα μέρη της Ευρώπης. Οι ορεινές περιοχές της Ευρώπης ελπίζουν να δουν ορισμένα από τα παραπάνω σκέλη χρηματοδότησης να επικεντρώνονται στις αγροτικές και ορεινές περιοχές όπου υπάρχει το μεγαλύτερο δυναμικό χερσαίων πόρων. Η θέσπιση νέων χρηματοδοτικών προγραμμάτων (ή η προσθήκη συγκεκριμένων προτεραιοτήτων σε υπάρχοντα προγράμματα) με συγκεκριμένους γεωγραφικούς ή εδαφικούς περιορισμούς θα βοηθούσε εκείνες τις περιοχές οι οποίες, παρά τους άφθονους πόρους, συχνά λαμβάνουν λιγότερη οικονομική υποστήριξη για την ανάπτυξη ενός τομέα που αποτελεί τομέα εμπειρογνωμοσύνης και μελλοντική πηγή οικονομικής ευημερίας. Συνεπώς, θα είναι απαραίτητο να αναληφθεί δράση σε νομοθετικό επίπεδο καθώς και στον πολιτιστικό και κοινωνικό τομέα, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έως τις μικρότερες τοπικές κοινότητες, ώστε να μπορέσουν να προταθούν και να υποστηριχθούν νέες πρωτοβουλίες χρηματοδότησης, είτε σχετίζονται πλήρως είτε εν μέρει με τα ζητήματα που εγείρονται στο παρόν Έγγραφο Θέσης όσον αφορά τις ορεινές περιοχές της Ευρώπης.

Ποιο είναι το Δίκτυο Euromontana

Το Euromontana είναι το ευρωπαϊκό δίκτυο πολλαπλών ενδιαφερομένων για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής στα βουνά.Οι ορεινές περιοχές καλύπτουν το 36% της ευρωπαϊκής επικράτειας και φιλοξενούν το 13% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Euromontana είναι η φωνή αυτών των ορεινών κοινοτήτων σε όλη την Ευρώπη. Η αποστολή του δικτύου είναι να φέρει  κοντά τους ενδιαφερόμενους φορείς των βουνών και να υποστηρίξει  πολιτικές που αντιμετωπίζουν καλύτερα τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Προωθεί τη βιώσιμη ανάπτυξη των βουνών, μια καλύτερη ποιότητα ζωής για τις τοπικές κοινότητες και την προστασία του μοναδικού και ευαίσθητου περιβάλλοντος των βουνών.

Τα βουνά της Ευρώπης διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο για τη γεωργία και την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας. Φιλοξενούν μεγάλο αριθμό ενδημικών ειδών και αντιπροσωπεύουν το 43% των περιοχών Natura 2000. Ωστόσο, αντιμετωπίζουν επίσης μια σειρά από συγκεκριμένες προκλήσεις. Οι φυσικοί περιορισμοί συχνά οδηγούν σε απομακρυσμένη θέση και έλλειψη συνδεσιμότητας, αραιό πληθυσμό, υπηρεσίες και επιχειρήσεις, περιορισμούς στην οργάνωση της γεωργικής παραγωγικότητας και υψηλή έκθεση του περιβάλλοντος στην κλιματική αλλαγή.  Το δίκτυο Euromontana βασίζεται σε αυτά τα πλεονεκτήματα και τις προκλήσεις για να αναπτύξει ένα όραμα για ελκυστικά και ανθεκτικά βουνά που προστατεύουν τους φυσικούς τους πόρους.

Το δίκτυο Euromontana εξετάζει την κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα των ορεινών περιοχών, καθώς και τα δυνατά σημεία και τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν οι περιοχές μας. Το δίκτυό βασίζεται σε μια προσέγγιση πολλαπλών ενδιαφερομένων, συγκεντρώνοντας ένα ευρύ φάσμα φορέων, από αιρετούς αντιπροσώπους έως ερευνητές, αγρότες και τοπικούς συλλόγους. Αυτή η προσέγγιση ενθαρρύνει τη συνεργασία, υποστηρίζει την ανταλλαγή γνώσεων και συμβάλλει στην οικοδόμηση ενός κοινού οράματος για βιώσιμες και δυναμικές ορεινές περιοχές.