Σύμπραξη για την Αθήνα

Γιώργος Καμίνης
Δήμαρχος Αθηναίων 
Αναδημοσίευση από: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14.2.2016

Ε​​νας δήμαρχος που θέλει στη σημερινή Ελλάδα να κάνει σωστά τη δουλειά του, πρέπει διαρκώς να ισορροπεί ανάμεσα σε τέσσερις βασικές προτεραιότητες. Καταρχάς να διασφαλίζει την καθημερινή λειτουργία της πόλης του. Δεύτερον, να ανταποκρίνεται στις κοινωνικές ανάγκες που διαρκώς γεννά η τρέχουσα οικονομική κρίση (συσσίτια, ξενώνες αστέγων, διανομή αγαθών πρώτης ανάγκης, κοινωνικά φροντιστήρια, κ.λπ.).
Τρίτον, να αντιδρά με ταχύτητα στις, έκτακτες ή συνήθεις πλέον, πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές που ζούμε τα τελευταία χρόνια (πολιτική βία, απεργίες διαρκείας, καταλήψεις δημοσίων κτηρίων, εκτεταμένη παραβατικότητα κ.λπ.). Τέταρτον, σε πολλές πόλεις, όπως π.χ. στην Αθήνα, ο δήμαρχος είναι επιπλέον υποχρεωμένος να αντιμετωπίσει και τις πολλαπλές συνέπειες του προσφυγικού/ μεταναστευτικού ζητήματος που απειλεί να αποδιαρθρώσει μια κοινωνία, οι αντοχές της οποίας δοκιμάζονται σε οριακό σημείο τα τελευταία έξι χρόνια. Θα έλεγε κανείς ότι όλα αυτά συγκροτούν μια πολύπλευρη πραγματικότητα, την οποία κάθε δήμαρχος που δρα σε παρόμοιες συνθήκες είναι υποχρεωμένος να αντιμετωπίσει. Κατά κάποιο τρόπο, η χρόνια και πολύπλευρη κρίση που βιώνει η χώρα μας έχει διαπλάσει μια δική της «κανονικότητα», ένα εκρηκτικό μείγμα καθημερινότητας και έκτακτων περιστάσεων, όπου σαφώς υπερτερούν οι δεύτερες, αφού ακόμη και η καθημερινότητα στις μέρες μας δεν υπακούει σε κάποια ρουτίνα. Η δραματική μείωση των πόρων, έμψυχων και υλικών, μαζί με άλλα πολλά έχουν δυσχεράνει αφάνταστα την προσπάθεια ενός δημάρχου, ακόμη και στα στοιχειώδη, π.χ. την καθαριότητα.

Πολλάκις κουτοπόνηρη η μεταχείριση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως «υποζυγίου» των προβλημάτων υποχρηματοδότησης του ΕΣΥ


Άρθρο του Δημήτρη Κατσούλη
Νομικού, τέως Δημάρχου Αυλώνος Ευβοίας

Διάταξη με τίτλο «Κάλυψη εκτάκτων λειτουργικών αναγκών των Δημοσίων Δομών Υγείας από τους ΟΤΑ Α΄ και Β΄ Βαθμού και Νομικών Προσώπων αυτών» προτείνεται με υπουργική τροπολογία στο Σχέδιο Νόμου «Μέτρα για την επιτάχυνση του Κυβερνητικού Έργου και άλλες διατάξεις» το οποίο εισηγείται ο Υπουργός Υγείας. H τροπολογία κατατέθηκε την Παρασκευή, 12 Φεβρουαρίου 2016, το απόγευμα, στις 16.15μμ από τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Παναγιώτη Κουρουπλή ως πρώτο υπογράφοντα.
Με τη διάταξη αυτή παρέχεται η «δυνατότητα» στους Δήμους, τις Περιφέρειες και τα Νομικά τους Πρόσωπα να χρηματοδοτούν Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας και άλλες δημόσιες δομές Υγείας ιδίως για « την κάλυψη άμεσων και απαραίτητων αναγκών για τη διασφάλιση της υγείας των πολιτών και ιδίως ιατρικό υλικό, ιατρικά μηχανήματα, τεχνικά έργα και επισκευές, ενεργειακές ανάγκες-καύσιμα.» Η σχετική απόφαση λαμβάνεται μετά από αίτημα του Διοικητή ή Προέδρου των Δομών Υγείας. Η Απόφαση λαμβάνεται από τον Δήμαρχο ή το Περιφερειάρχη ή τον Πρόεδρο του Δ.Σ. του Νομικού Προσώπου μετά από απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής και ως προς τα Νομικά Πρόσωπα με απόφαση του Προέδρου του Νομικού Προσώπου μετά από εισήγηση των οικονομικών του Υπηρεσιών. Η επιχορήγηση αυτή μάλιστα δεν υπόκεινται στον προληπτικό έλεγχο του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Δικαίως τόσο η ΚΕΔΕ όσο και πολλοί αυτοδιοικητικοί εκφράζουν την αντίθεσή τους σε αυτή τη διάταξη. Οι λόγοι είναι αρκετοί και συγκεκριμένοι:
Πρώτον, θα πυροδοτήσει κύμα αιτημάτων χρηματοδότησης με την πίεση τοπικών κοινωνιών εφόσον οι ανάγκες στην υλικοτεχνική υποδομή των Δομών Υγείας καθώς και στον ιατρικό εξοπλισμό είναι τεράστιες λόγω της υποχρηματοδότησης του ΕΣΥ.
Δεύτερον, την τελευταία εξαετία οι πόροι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν συρρικνωθεί και οι Δήμοι και Περιφέρειες αδυνατούν να καλύψουν δικές τους ανάγκες για τις οποίες έχουν αρμοδιότητα. Με ποιους πόρους θα χρηματοδοτήσουν έκτακτες ανάγκες των Νοσοκομείων;
Τρίτον, εφόσον οι πόροι αυτοί θα προέλθουν από τον ισχνό προϋπολογισμό τους ως προς τι ορίζεται ειδική διαδικασία και μάλιστα κατά παρέκκλιση της κείμενης ήδη νομοθεσίας για την οικονομική λειτουργία των Δήμων και Περιφερειών; Για παράδειγμα πως η Απόφαση λαμβάνεται από τον Δήμαρχο ή τον Περιφερειάρχη όταν την ίδια στιγμή όλες οι επιχορηγήσεις (π.χ. σε συλλόγους ή άπορους δημότες κ.λ.π.) χορηγούνται με Απόφαση του οικείου Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου; Ως προς τι αυτή η παρέκκλιση;
Τέταρτον, για ποιόν λόγο καταστρώνεται παρέκκλιση από τον προληπτικό έλεγχο του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου; Εάν η δαπάνη είναι κανονική και λειτουργική τι έχει να φοβηθεί ο νομοθέτης από τον προληπτικό έλεγχο που, ειρήσθω εν παρόδω, την καθιέρωσή του ζήτησε η ίδια η τοπική αυτοδιοίκηση; Εάν ο προληπτικός έλεγχος θεωρείται εμπόδιο τότε γιατί δεν καταργείται για όλα τα χρηματικά εντάλματα που εκδίδουν οι Δήμοι;
Πέμπτον, Γιατί δεν τίθενται σαφέστερες προϋποθέσεις όπως η προηγούμενη και εγγράφως αποδεδειγμένη αδυναμία του Υπουργείου Υγείας και του Κρατικού Προϋπολογισμού να καλύψουν τις αντίστοιχες κρίσιμες για την λειτουργία των δομών της Υγείας δαπάνες;
Έκτον, Από ποιο Κωδικό του Προϋπολογισμού τους Δήμοι και Περιφέρειες  θα πληρώσουν αυτές τις έκτακτες δαπάνες; Όταν μάλιστα η διαδικασία τροποποίησης του Προϋπολογισμού αλλά και η ανά τρίμηνο διαπίστωση της ισοσκέλισής του καθιστά χρονοβόρα και επισφαλή αυτού τους είδους την χρηματοδότηση;
Έβδομο, μήπως έχει πειστεί το Υπουργείο Υγείας από την εμπειρία του Αναπληρωτή Υπουργό Υγείας κ. Πολλάκη ο οποίος ως Δήμαρχος από το βήμα Συνεδρίου της ΚΕΔΕ είχε, με ιδιαίτερη έπαρση, μιλήσει για το δεύτερο Ταμείο που είχε στο Δήμο του!!! και φαντάζονται ότι σε όλους τους Δήμους και τις Περιφέρειες συμβαίνει αυτό και ότι υπάρχουν άδηλοι πόροι και εξωθεσμικές διαδικασίες οικονομικής διαχείρισης;
Όλα αυτά είναι ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν.
Σε κάθε περίπτωση όμως η συγκεκριμένη προτεινόμενη διάταξη πέραν όλων των άλλων εφόσον δεν συνοδεύεται από μεταφορά αρμοδιότητας και ανάλογη μεταφορά πόρων είναι ευθέως αντίθετη στο άρθρο 102, παρ. 5 του Συντάγματος.
Αποτελεί επίσης μία ευθέως κουτοπόνηρη κίνηση σε βάρος της πολιτικής αυτονομίας της Τοπικής αυτοδιοίκησης στην οποία επιχειρεί να μεταφέρει την αδυναμία του κεντρικού κράτους να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στις ανάγκες λειτουργίας των Δομών Υγείας ενώ παράλληλα απομυζά τους πόρους που οι τοπικές κοινωνίες, με την διαρκώς αυξανόμενη φορολογική και εισφορολογική λαίλαπα έχουν δώσει στον κρατικό κορβανά και για την Υγεία.
Το ελάχιστο που μπορεί να γίνει είναι η απόσυρση αυτής της επαίσχυντης τροπολογίας. Αν θέλει το κεντρικό Κράτος να μεταφέρει αρμοδιότητες για την πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια Υγεία στην τοπική αυτοδιοίκηση αυτό να το κάνει σύμφωνα με το Σύνταγμα, δηλαδή να μεταφέρει ταυτόχρονα την αρμοδιότητα και τους αντίστοιχους πόρους αφαιρώντας τους από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και μεταφέροντάς τους στους Προϋπολογισμούς των Δήμων και Περιφερειών. Καθαρές Αποφάσεις!!!

Πύργος- Ιστιαία: η διαδρομή και το φορτίο μίας «απόβλητης» αυτοδιοίκησης.


Τις τελευταίες ημέρες τους πολίτες της Βόρειας Εύβοιας, πλην των αγροτικών αγώνων και των άλλων κρίσιμων προβλημάτων, τους ανησυχεί  η «φιλοξενία»  αστικών απορριμμάτων από τον Πύργο Ηλείας (1500 τόνοι) στον ΧΥΤΑ της Ιστιαίας. Την σχετικά απόφαση πήρε το Διοικητικό Συμβούλιο του Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ Α.Ε. ο οποίος έχει την ευθύνη για την διαχείριση του ενλόγω ΧΥΤΑ μετά την κατάργηση του ΦΟΔΣΑ Βόρειας Εύβοιας και την συγχώνευσή του στον περιφερειακό ΦΟΔΣΑ.  Το γεγονός μαθεύτηκε από την ανταλλαγή Δελτίων Τύπου μεταξύ του Δήμου Θήβας (http://thivanews.blogspot.gr/2016/01/1-500.html) και του πρώην Δημάρχου και πρώην Βουλευτή κ. Αθανάσιου Σκούμα και από εκεί πέρασε στον τοπικό διαδικτυακό τύπο. Τα τελευταία εικοσιτετράωρα η μεν Δήμαρχος Ιστιαίας Αιδηψού συγκαλεί έκτακτο Δημοτικό Συμβούλιο ενώ και στο Δήμο Μαντουδίου, Λίμνης Αγίας Άννας με πρωτοβουλία Δημοτικών Συμβούλων θα συγκληθεί έκτακτο Δημοτικό Συμβούλιο. Εύλογη και αναγκαία η συζήτηση του θέματος στα δύο Δημοτικά Συμβούλια. Πέραν του ουσιαστικού θέματος, δηλαδή της μεταφοράς απορριμμάτων από άλλες περιοχές στον ΧΥΤΑ της Βόρειας Εύβοιας  τίθεται και ένα άλλο, ίσως σημαντικότερο, πολιτικό ζήτημα: η αποξένωση των δήμων της περιοχής από τον ΧΥΤΑ που κατασκεύασαν για να διαχειριστούν τα αστικά απόβλητα, την ίδια στιγμή μάλιστα που άλλοι δήμοι σε άλλες περιοχές δεν ανέλαβαν ως όφειλαν αντίστοιχη πρωτοβουλία. Η αποξένωσή τους από την διοίκηση του ΧΥΤΑ ευθέως  μία ακόμη απόδειξη των αντιφάσεων του συστήματος διακυβέρνησης για τη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων και της έλλειψης δημοκρατικής νομιμοποίησης του συστήματος που εισήγαγε ο ν.4071/2012.
Την ίδια μέρα που εξελίσσονται αυτά στην Βόρεια Εύβοια, ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του Υπουργείου Εσωτερικών καταγγέλλει με υπερεπείγουσα μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου δύο Δημάρχους, του Αγρινίου και Ακτίου Βόνιτσας  καθώς και τους Προέδρους των αντίστοιχων ΦΟΔΣΑ  γιατί αρνούνται να δεχθούν τα απορρίμματα του Δήμου Πύργου!!! Στο σχετικό Δελτίο Τύπου φέρεται να ισχυρίζεται ότι οι Δήμαρχοι δεν υπάκουσαν στις εντολές του «ιεραρχικά» προϊστάμενου τους Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης!!!! Ο εν λόγω Κυβερνητικός Αξιωματούχος θεωρεί ότι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση είναι ιεραρχικά προϊστάμενη αρχή των Δήμων γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων του το σύνταγμα και τις αρχές της διοικητικής αυτοτέλειας και της τοπικής αυτονομίας. (Βλ. aftodioikisi.gr)
Τα δημοτικά Συμβούλια των δύο Δήμων της Βόρειας Εύβοιας έχουν την ευκαιρία αλλά και την υποχρέωση να καταξιώσουν την διοικητική αυτοτέλεια και την συνταγματική κατοχύρωση της τοπικής αυτοτέλειας αποφασίζοντας κυριαρχικά για το εάν δέχονται να εξυπηρετήσουν και έως πιο σημείο τον Δήμο Πύργου, οι εκπρόσωποι του οποίου μαζί με άλλους συναδέλφους τους στην Πελοπόννησο  δεν έχουν ανταποκριθεί εγκαίρως στην υποχρέωσή τους να διαχειριστούν ορθολογικά τα αστικά απόβλητα!!! Οφείλουν να αποφασίσουν με γνώμονα την προστασία του συλλογικού συμφέροντος των τοπικών κοινωνιών τους αλλά και με κριτήριο την εύλογη αλληλεγγύη σε μία άλλη τοπική κοινωνία η οποία κινδυνεύει ως προς τη δημόσια υγεία εξαιτίας της ανικανότητας των δικών της ηγετών. Πρέπει έστω και εκ των υστέρων να κάνουν εκείνο το οποίο έπρεπε να είχε προηγηθεί προτού λάβει αποφάσεις το Διοικητικό Συμβούλιο του ΦΟΔΣΑ Α.Ε.  το οποίο υπερέβη τα όρια της έτσι και αλλιώς κολοβής δημοκρατικής του νομιμοποίησης.
Σε κάθε περίπτωση όμως τα Δημοτικά Συμβούλια της Βόρειας Εύβοιας και δια αυτών οι τοπικές τους κοινωνίες πρέπει να απαντήσουν για λογαριασμό όλης της αυτοδιοίκησης σε αυτόν τον ανεκδιήγητο Κυβερνητικό Αξιωματούχο που θεωρεί ότι είναι δερβέναγας της Αυτοδιοίκησης και θεωρεί τους Δημάρχους υπαλλήλους του δοτού κρατικού υπαλλήλου που ασκεί την εποπτεία η οποία δεν αποτελεί ιεραρχικό έλεγχο. Υπό αυτή την έννοια τα Δημοτικά Συμβούλια καλούνται να υπερασπίσουν την Αυτοδιοίκηση, την τοπική αυτονομία και το Σύνταγμα παράλληλα με την αξιοπρέπεια των τοπικών κοινωνιών τους αλλά και την εύλογη αλληλεγγύη σε άλλες τοπικές κοινωνίες με κριτήριο την προστασία ενός συλλογικότερου διακυβεύματος, χωρίς ίχνος λαϊκισμού και τοπικιστικού ρατσισμού.

Εξάλλου είναι και μία ευκαιρία να αρθούν στο ύψος της ευθύνης και να υπερβούν την εσωστρέφεια και τους άσκοπους ανταγωνισμούς που τα ταλαιπωρούν μήνες τώρα.