Ολόκληρη η Απόφαση 2377/2022 του Συμβουλίου Επικρατείας για την αντισυνταγματικότητα των Νόμων 4623 και 4625/2019

 

Κατά τον χρόνο ψηφίσεως των σχετικών διατάξεων, δεν είχε δοκιμασθεί στην πράξη η εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής που εισήχθη με τον ν. 4555/2018 στη διοίκηση των δήμων, προκειμένου να δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενους στην ομαλή λειτουργία αυτών, η τόσο σοβαρή και έντονη επέμβαση του νομοθέτη στη θέληση των εκλογέων, με την εφαρμογή των επίδικων ρυθμίσεων και κατά την τρέχουσα δημοτική περίοδο. Για τους λόγους αυτούς, οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις, καθ’ ό μέρος καταλαμβάνουν τη δημοτική περίοδο που διανύεται μετά τις εκλογές που διενεργήθηκαν στις 26 Μαΐου και 2 Ιουνίου 2019, έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις των άρθρων 5 (παρ. 1), 52 και 102 (παρ. 2) του Συντάγματος. Συνεπώς, οι ρυθμίσεις αυτές, οι οποίες, κατά τη βούληση του νομοθέτη, συνέχονται μεταξύ τους ως ενιαίο σύνολο και δεν μπορούν να εφαρμοσθούν αυτοτελώς, πρέπει να παραμερισθούν στο σύνολό τους ως αντισυνταγματικές και να εφαρμοσθούν κατά τη συγκρότηση των εν λόγω δημοτικών επιτροπών οι προϋφιστάμενες αυτών διατάξεις. Αντιθέτως, δεν αντίκεινται στις διατάξεις αυτές του Συντάγματος οι ρυθμίσεις που αφορούν την ανάδειξη των μελών των διοικητικών συμβουλίων δημοτικών νομικών προσώπων (Δ.Ε.Υ.Α. κ.λπ.), καθ’ όσον οι εν λόγω οργανωτικές μεταβολές δεν συνδυάζονται και με μεταφορά αρμοδιοτήτων από άμεσα όργανα διοίκησης του δήμου προς τα αντίστοιχα συλλογικά όργανα των νομικών αυτών προσώπων.

…………………………………………………..

Το Δικαστήριο, εκτιμώντας τις δυσχέρειες που θα ήταν ενδεχόμενο να αντιμετωπίσει ο Δήμος Βέροιας από την αναδρομή των αποτελεσμάτων της ακυρώσεως στο χρονικό σημείο εκδόσεως των προσβαλλόμενων πράξεων, κρίνει ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 50 παρ. 3β του π.δ. 18/1989, την αναδρομή των αποτελεσμάτων της ακυρώσεως σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκδόσεως των ακυρούμενων πράξεων και προγενέστερο της δημοσιεύσεως της παρούσας αποφάσεως· πρέπει δε να ορισθεί ως τέτοιο χρονικό σημείο η προηγούμενη ημέρα της δημοσιεύσεως αυτής.

Ο Ν.5006/2022 αφήνει την Τοπική Αυτοδιοίκηση στο περιθώριο της δημόσιας στεγαστικής πολιτικής.

Του Δημήτρη Ι. Κατσούλη

Ψηφίστηκε από την Βουλή και δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες ο Ν. 5006/2022 (ΦΕΚ 239/22.12.2022 τεύχος Α’): «Σπίτι μου - στεγαστική πολιτική για τους νέους, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας για κοινωνική κατοικία, στεγαστική αποκατάσταση πυρόπληκτων στην περιοχή «Μάτι» και άλλες διατάξεις». Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης στο επίκεντρο του νομοθέτη θα ήταν ο ρόλος και η αρμοδιότητα των Δήμων κατά κύριο λόγο και των Περιφερειών επικουρικά, για την υλοποίηση των δημόσιων πολιτικών που ρυθμίζει, ήτοι της στεγαστικής πολιτικής για νέους, της κοινωνικής κατοικίας με αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας κ.ο.κ. Ο νομοθέτης του Ν.5006/2022 συνεπής στην συγκεντρωτική αντίληψη για την εφαρμογή των δημόσιων πολιτικών και την περιθωριακή θέση της Αυτοδιοίκησης ρυθμίζει τα ζητήματα με αποφασιστικό ρόλο στην Κεντρική Διοίκηση και μόνο επικουρικό και δευτερεύοντα στην Αυτοδιοίκηση.

Ι. Κοινωνική Αντιπαροχή 

Κράτος, τοπική αυτοδιοίκηση και νομιμότητα

 ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΙΚΡΑΜΕΝΟΣ

Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας  

Καθηγητής της Νομικής Σχολής  ΑΠΘ.

Αναδημοσίευση από: https://www.kathimerini.gr/   10.12.2022 

 

Το Σύνταγμα ορίζει ότι η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), στους οποίους μπορεί να ανατίθενται με νόμο και κρατικές υποθέσεις, οι δε Αρχές τους εκλέγονται από τον λαό. Το Σύνταγμα ορίζει επίσης ότι το κράτος ασκεί στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης εποπτεία, η οποία συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας.

Ο συνταγματικός νομοθέτης αναθέτει τις πιο πάνω υποθέσεις στους δημοκρατικά νομιμοποιημένους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι αποτελούν τμήμα της δημόσιας διοίκησης, προκειμένου να διασφαλισθεί η αποτελεσματικότερη λειτουργία του διοικητικού συστήματος καθώς τα αιρετά όργανα γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών απ’ ό,τι τα κεντρικά όργανα του κράτους.

Ταυτόχρονα η κρατική εποπτεία αποβλέπει στην τήρηση της αρχής της νομιμότητας, καθώς επιτάσσει την παρακολούθηση της εφαρμογής των κανόνων δικαίου εκ μέρους των οργάνων των ΟΤΑ.

Οι ν. 4623 και 4625/2019 ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και η Απόφαση 2377/2022 του ΣτΕ

Γράφει ο  Θανάσης Γ. Ξηρός

 Αναπληρωτής Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου

Αναδημοσίευση από: https://www.airetos.gr/  7/12/2022

1. Η κυβερνητική πρωτοβουλία το καλοκαίρι του 2018 να καθιερώσει την αναλογική και στις αυτοδιοικητικές εκλογές συνάντησε την έντονη αντίδραση της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης. Προεξοφλώντας ότι η εφαρμογή της στην προγραμματισμένη εκλογική αναμέτρηση δέκα περίπου μήνες αργότερα θα διαταράξει «τη διοικητική αποτελεσματικότητα» των Δήμων και των Περιφερειών», ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας δήλωσε ότι, όταν αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, θα την αποκαταστήσει και θα καταργήσει το νέο εκλογικό σύστημα. Αμφότερα, δηλαδή η αποκατάσταση και η κατάργηση, αποτέλεσαν και δεσμεύσεις του κατά την πρόωρη προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία την 7η Ιουλίου 2019.

Επιδεικνύοντας μοναδική συνέπεια και αξιοσημείωτη ταχύτητα, θα σπεύσει λίγες ημέρες μετά την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης να διεκπεραιώσει την πρώτη δέσμευση. Με δύο διαδοχικές και σε μικρή χρονική απόσταση μεταξύ τους νομοθετικές πρωτοβουλίες, μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές και πριν από την εγκατάσταση των νέων αρχών των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης την 1η Σεπτεμβρίου του 2019,προβλέφθηκε, κατά σειρά, ότι:

Στην πεπατημένη του "επιτελικού κράτους" το "Εθνικό Σύστημα Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης"

Η Κυβέρνηση συνεχίζοντας την πεπατημένη των ψευδεπίγραφων δήθεν «μεταρρυθμίσεων» στον δρόμο που χάραξε με το λεγόμενο «επιτελικό κράτος» προχωρά στην θεσμοθέτηση του λεγόμενου «Εθνικού Συστήματος Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης».

 Πρόκειται για έναν μηχανισμό αξιολόγησης αορίστως μελλοντικής ανακατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ Κράτους, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Περιφερειών και Δήμων.

Στην ουσία συγκροτείται υπό τον Υπουργό Εσωτερικών ένα σύστημα «αέναης» μελέτης των ζητημάτων της αποκέντρωσης και της αποσυγκέντρωσης (έννοια ολίγον ξεχασμένη σε παλιές συντηρητικές προσεγγίσεις του Διοικητικού Δικαίου που βγαίνει από την ναφθαλίνη) και μεταφοράς αρμοδιοτήτων που σίγουρα δεν έχει καμία σχέση με την μεγάλη Αλλαγή που χρειάζεται στο Κράτος για την αποκέντρωση της εξουσίας προς τα κάτω και την άσκηση όχι μόνο πλησιέστερα αλλά και με την συμμετοχή των πολιτών.