Η διοικητική αυτοτέλεια -που κατά την έννοια της συνταγματικής κατοχύρωσης είναι συνώνυμη της “τοπικής αυτονομίας” όπως αυτή ορίζεται και καταστρώνεται στο άρθρο 3 του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας (κυρωτικός νόμος 1850/1990) - αποτελεί το θεμέλιο της τοπικής αυτοδιοίκησης στην ελληνική αλλά και στην ευρωπαϊκή έννομη τάξη. Στον σκληρό πυρήνα της είναι η ελευθερία δράσης και πρωτοβουλίας των αιρετών οργάνων που ηγούνται, ως εντολοδόχοι των αντίστοιχων τοπικών κοινωνιών, στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης κάθε βαθμίδας. Η ελευθερία των αιρετών οργάνων περιορίζεται από την τήρηση της νομιμότητας και την πολιτική εντολή την οποία έχουν λάβει από το εκλογικό σώμα, ως όργανα και αυτά της λαϊκής κυριαρχίας. Εκείνο δε που καθορίζει το περιεχόμενο της πολιτικής εντολής είναι τόσο ο προγραμματικός λόγος που ενέκρινε το εκλογικό σώμα όσο και η διαρκής εξειδίκευση και στάθμιση του δημοσίου τοπικού συμφέροντος
Η κατοχύρωση της διοικητικής αυτοτέλειας ή της τοπικής αυτονομίας στην πράξη προϋποθέτει την συνδρομή και άλλων προϋποθέσεων πέραν της νομικής της διάστασης. Προϋποθέτει την οικονομική αυτοτέλεια, αυτοδυναμία και επάρκεια πόρων αλλά και την λειτουργική, οργανωτική και επιχειρησιακή αυτάρκεια και επάρκεια. Υπό αυτή την έννοια είναι ένας διαρκής στόχος κατάκτησης, διεύρυνσης και κατοχύρωσης τον οποίο οι αιρετές αρχές έχουν υποχρέωση να επιδιώκουν διότι μόνο τότε ανταποκρίνονται στον σκληρό πυρήνα της πολιτικής εντολής που είναι η άσκηση των τοπικών ελευθεριών προς όφελος του πολίτη και του τοπικού δημοσίου συμφέροντος αλλά και η εφαρμογή της λαϊκής κυριαρχίας σε τοπικό επίπεδο.
Εξάλλου η οργάνωση, λειτουργία και εμβάθυνση των θεσμών της τοπικής δημοκρατίας αποτελεί ζωτικό όρο για την οργάνωση και την λειτουργία της Δημοκρατικής Πολιτείας σε αντίθεση με συγκεντρωτικά πρότυπα οργάνωσης του πολιτικού και διοικητικού συστήματος που αποτελούν γνώρισμα των κατ΄ επίφαση μόνο, δηλαδή των δήθεν δημοκρατικών καθεστώτων.
Αρκεί να σκεφθούμε ότι η Ελλάδα, παρά τις κατά καιρούς μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της τελευταίας 30ετίας εξακολουθεί να είναι ένα από τα πλέον συγκεντρωτικά κράτη, για να αναλογιστούμε πόσο δρόμο έχουμε ακόμη για την πραγματική Δημοκρατική Πολιτεία. Ο δρόμος είναι ακόμη μακρύτερος και δύσβατος εάν αναμετρηθούμε με την συρρίκνωση των κοινωνικών δικαιωμάτων αλλά και του κράτους δικαίου στα πέντε- έξι τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και της επιτήρησης που διανύουμε, χρόνια στα οποία αφυδατώνεται εντέχνως και καθοριστικά το περιεχόμενο των θεσμικών ελευθεριών της τοπικής αυτοδιοίκησης προς δόξα του συγκεντρωτισμού.
Γιαυτό ο αγώνας για ενίσχυση της Αυτοδιοίκησης και της Αποκέντρωσης, δηλαδή για ενίσχυση της τοπικής δημοκρατίας είναι αγωνιώδης αλλά ταυτόχρονα αποβαίνει και άγονος όσο οι κατά καιρούς μεταρρυθμίσεις που προβάλλονται ως εφαλτήρια χειραφέτησης της αυτοδιοίκησης τελικά καταλήγουν δεσμά νέας χειραγώγησης διότι εφαρμόζονται από τις Κυβερνήσεις με αυτή την στόχευση.
Τα γράφουμε αυτά γιατί ακούμε κατά καιρούς μεγάλα λόγια από τους εκάστοτε κυβερνώντες, τους χθεσινούς και τους σημερινούς, λόγια όμως που δεν συνοδεύονται από αντίστοιχες πολιτικές και κυρίως πολιτικές πράξεις. Απλώς ανακυκλώνουν πολιτικές και προγραμματικές φανφάρες διακηρύξεων που δεν θα γίνουν πράξη όσο πίσω από αυτές υπάρχει, ακόμη εάν κρύβεται, η πρόσδεση στον συγκεντρωτισμό που διατρέφει κάθε μορφής μηχανισμούς διαχείρισης προς όφελος της πολιτικής, διοικητικής, κομματικής και οικονομικής εξουσίας και εκτρέφει την διαπλοκή και την διαφθορά στο κέντρο και την καρδιά της Πολιτείας.
Τα γράφουμε αυτά όχι γιατί δεν αφορούν και τους αιρετούς της αυτοδιοίκησης που συνήθως αναπαράγουν τα πρότυπα της κεντρικής πολιτικής ζωής, αλλά ακριβώς και γιατί τους αφορούν άμεσα. Σε ένα πολιτικό σύστημα που συγκεντρώνει στο κέντρο του την εξουσία και φοβάται την διάχυσή της, το πολιτικό προσωπικό είτε λειτουργεί στην Βουλή, είτε στους Δήμους και τους κοινωνικούς φορείς, είτε στα κεντρικά όργανα είτε στα τοπικά όργανα των κομμάτων, έχει μάθει να προσαρμόζεται και να υπηρετεί την ιδέα του συγκεντρωτισμού ακόμη και όταν ομνύει στην αποκέντρωση. Ο συγκεντρωτισμός πέρα από μορφή οργάνωσης ενός συστήματος είναι φιλοσοφία, αντίληψη και τεχνική εξουσίας.
Τα γράφουμε αυτά γιατί δυστυχώς βλέπουμε όσους στον πολιτικό τους λόγο υπεράσπιζαν το «δημοκρατικό κεκτημένο» της αυτοδιοίκησης, στην κυβερνητική και εντέλει καθεστωτική τους πρακτική να επιδιώκουν την χειραγώγηση και την ακύρωση της ελευθερίας των αιρετών της αυτοδιοίκησης να αποφασίζουν για τα θέματα της πόλης τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου